Powrót teatru na Wolę. Gmach przy ul. Kasprzaka 22 przejdzie modernizację

Nie było łatwo. Aż sześć lat stołeczny ratusz przygotowywał się do ogłoszenia przetargu na modernizację budynku przy ul. Kasprzaka 22. Budynek ten, będący spuścizną po dawnych Zakładach Radiowych im. Kasprzaka miasto zakupiło w 2019 od Banku Santander za kwotę 30 mln złotych. Ratusz skorzystał wówczas z prawa pierwokupu oraz zdecydował się na nabycie gmachu z myślą o umieszczeniu tu po remoncie siedziby Teatru Żydowskiego, który odkąd zburzono budynek przy pl. Grzybowskim w 2017 r. nie miał stałego, odpowiadającego na potrzeby miejsca. Już wtedy zakładano również, że działająca w budynku przy Kasprzaka Scena na Woli zostanie przeniesiona do Pałacu Kultury i Nauki, gdzie funkcjonuje Teatr Dramatyczny. Tak też się stało —  ostatni aktorzy na deskach teatralnych przy Kasprzaka grali w 2020 roku. Zresztą jeszcze wcześniej, bo w 2013 roku, teatr na Woli został formalnie przyłączony do Teatru Dramatycznego, stając się jego częścią.

Sześć lat przygotowań, seria opóźnień

Choć pierwotnie zakładano, że remont może potrwać maksymalnie cztery lata, dopiero w maju 2025 r. udało się ogłosić wyczekiwany przetarg. Duże opóźnienia miały co najmniej dwie fundamentalne przyczyny. Pierwszą z nich były trudności związane z uzgodnieniami z konserwatorem zabytków. Wpis do gminnej ewidencji zabytków z 2018 r., choć uratował budynek przed wyburzeniem, skutkował sporem z wojewódzkim konserwatorem, który odmówił zgody na rozbiórkę pawilonu typu Lipsk z lat 70. Ostatecznie decyzja została uchylona przez resort kultury dopiero w 2022 r. Przez długi czas trwały również rozmowy między miastem a Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie zakresu i wartości wyposażenia, które mogłoby zostać objęte współfinansowaniem przez MKiDN. Teatr Żydowski jest bowiem prowadzony wspólnie zarówno przez ministerstwo, jak i stołeczny samorząd. Szybkiemu rozstrzygnięciu sprawy nie pomagały częste zmiany kierownictwa resortu kultury – od jesieni 2023 roku funkcję ministra pełniły aż cztery osoby. Ostateczne uzgodnienia trwały jeszcze na początku tego roku.

Nie tylko teatr. Co zaplanowano w nowym budynku?

Projekt na modernizację obiektu pod funkcję teatralną jest już gotowy od końca 2023 roku. To wtedy minął czas, który na opracowanie dokumentacji miało Biuro Architekt Kaczmarczyk s.c. z Suchej Beskidzkiej. Prace projektowe zostały zlecone w połowie 2021 roku i kosztowały niemal 750 tys. zł. Z kolei przetarg, który ogłoszono w maju tego roku obejmuje wykonanie prac budowlanych na podstawie przygotowanej wcześniej dokumentacji, jak i wykonanie prac projektowych dla tej części budynku, która ma zostać przeznaczona pod biura urzędu. 

Nie cały gmach będzie wykorzystywany na działalność kulturalną. Nowa siedziba Teatru Żydowskiego ma powstać od strony ul. Kasprzaka na dwóch dolnych kondygnacjach budynku – parterze niskim i wysokim – oraz w nowo zaprojektowanej przestrzeni, która znajdzie się w miejscu przeznaczonego do rozbiórki pawilonu typu „Lipsk”. Projekt zakłada stworzenie tam kompleksowej infrastruktury teatralnej z główną sceną na co najmniej 350 miejsc i widownią dostępną dla osób z niepełnosprawnościami oraz mniejszą sceną kameralną z mobilną widownią dla około 100 osób. W budynku powstaną także m.in. sale prób, studio nagrań, garderoby, magazyny, pracownie i pokoje gościnne dla artystów. 

W budynku znajdzie się również siedziba Centrum Kultury Jidysz, które zyska nowoczesne zaplecze: bibliotekę, wielofunkcyjną salę na ok. 100 osób, przestrzeń warsztatową, miejsce spotkań dla seniorów oraz część administracyjną. Centrum ma kontynuować swoją wieloletnią działalność edukacyjną, skierowaną zarówno do młodzieży, jak i osób dorosłych oraz seniorów, w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku i Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego. 

Z kolei dwie górne kondygnacje modernizowanego obiektu zostaną przeznaczone na biura Urzędu Pracy m.st. Warszawy. Przebudowa pozwoli dostosować przestrzeń do nowej funkcji i potrzeb urzędu.

Teatr zostanie ukończony w 2027 roku?

Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, budynek mógłby zostać oddany do użytku w drugiej połowie 2027 roku. Zwycięzca przetargu będzie miał bowiem 24 miesiące na wykonanie prac. Oferenci mogą zgłaszać swoje oferty do 18 lipca. Miasto jak dotąd zarezerowało na tę inwestycję 121 mln złotych.