Jakub Krysiak
22 lipca 1942 roku rozpoczęła się deportacja mieszkańców żydowskiej dzielnicy w Warszawie do obozu zagłady w Treblince. Wówczas wywieziono ćwierć miliona Żydów. W piątek ulicami Śródmieścia i Woli przejdzie Marsz Pamięci.
80 lat temu w okupowanej Warszawie Niemcy rozpoczęli tak zwaną „Grossaktion” – wielką deportację Żydów do obozu zagłady w Treblince. Dokładnie 22 lipca 1942 roku Niemcy rozpoczęli likwidację getta warszawskiego, które było strzeżone przez okupantów.
W zamkniętej dzielnicy pojawiły się jedynie ogłoszenia, że bez względy na płeć i wiek, wszyscy zamieszkali w Warszawie Żydzi będą przesiedleni na wschód. Każdemu pozwolono wziąć mały bagaż i prowiant na trzy dni.
Żydów gromadzono na Umschlagplatz, czyli placu przeładunkowym przy ulicy Stawki. Upychani w bydlęcych wagonach wywożeni byli 100 kilometrów od Warszawy, do Treblinki, gdzie w komorach gazowych mordowano Żydów. W samej Treblince zgładzono blisko 300 tysięcy Żydów.
Marsz przejdzie ulicami Śródmieścia i Woli
By upamiętnić to wydarzenie Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma organizuje 22 lipca Marsz Pamięci. W ten sposób zostanie oddany hołd żydowskim uchodźcom i przesiedleńcom z miast i miasteczek okupowanej Polski i Europy, którzy zmarli w getcie warszawskim z powodu głodu i chorób lub zostali zgładzeni w Treblince latem 1942 roku.
„Co czwarta osoba w „dzielnicy zamkniętej” została przymusowo przesiedlona z miast takich jak Łódź, Płock, Sochaczew, Sierpc, Góra Kalwaria, Piaseczno, a także Berlin czy Hamburg. Uchodźcy i przesiedleńcy żyli w najgorszych warunkach i jako pierwsi zostali wysłani do Treblinki” - mówi dyrektor ŻIH, Monika Krawczyk.
Marsz wyruszy o godzinie 18:00 spod pomnika Umschlagplatz (ul. Stawki 10, róg Dzikiej) i przemierzy symboliczną trasę „od śmierci do życia”, która zakończy się przy ul. Stare Nalewki, gdzie przed wojną znajdowało się centrum żydowskiej Warszawy. Zwieńczeniem Marszu będzie koncert przygotowany przez wiolonczelistę i aranżera Michała Pepola we współpracy ze Sławą Przybylską, legendą polskiej sceny muzycznej.
Uczestnicy marszu jak co roku będą nieść symboliczne Wstążki Pamięci z imionami zamordowanych przesiedleńców i uchodźców żydowskich. Przy ul. Stare Nalewki stanie wystawa plenerowa zaprojektowana przez Jana Strumiłło, którą będzie można oglądać do 1 września.
80 lat od zagłady Żydów
W tym roku mija 80 lat od rozpoczęcia akcji „Reinhardt” – planu ludobójstwa polskich Żydów, przygotowanego i przeprowadzonego przez nazistowskie Niemcy. Do zakończenia akcji, czyli do listopada 1943 roku, Niemcy zamordowali blisko 2 miliony Żydów z Generalnego Gubernatorstwa, okręgu białostockiego i innych krajów Europy: Czech, Moraw, Słowacji, Grecji, Macedonii, Niemiec, Austrii. Głównymi ośrodkami zagłady były obozy Bełżec, Sobibór, Treblinka i Majdanek, w których mordowano za pomocą gazu. Tysiące Żydów zostały zastrzelone także na ulicach gett oraz zmarły z braku wody i powietrza podczas transportów. W wyniku akcji „Reinhardt” przestała istnieć większość dużych społeczności żydowskich w okupowanej Polsce.
fot. tytułowe: getto warszawskie, autor nieznany zbiory Archiwum Ringelbluma, zbiory ŻIH
Napisz komentarz
Komentarze